اجرت و کارمزد مصنوعات طلا باعث شده تا امروزه اکثر مردم خرید طلای آب شده را به سکه یا زیورآلات ساخته شده از آن ترجیح دهند. اما خرید و فروش طلای آب شده در بازار با ریسک فراوانی همراه است چراکه تنها افراد متخصص میتوانند عیار طلای آب شده را تشخیص دهند. همچنین برخی از انواع معاملات طلای آب شده غیرقانونی بوده و ممکن است خریداران ب یاطلاع با انجام چنین معاملاتی به دردسر بیفتند.
در ادامه به بررسی نکات معاملات طلای آب شده میپردازیم؛ اما پیش از آن بهتر است تعریفی از طلای آب شده را خدمتتان ارائه دهیم.
منظور از خرید طلای آب شده چیست؟
خرید و فروش طلای آب شده در بازار ایران سابقه طولانی دارد اما در گذشته مردم در این بازار سهمی نداشتند و اغلب طلافروشان و کارخانجات طلا چنین معاملاتی را انجام میدادند. اما در حال حاضر مردم برای سرمایهگذاری یا ساخت زیورآلات دستساز به خرید طلای آب شده روی آوردهاند. اما منظور از طلای آب شده چیست؟
زمانی که افراد برای فروش طلای دست دوم خود اقدام میکنند، بازاریان این نوع مصنوعات را به کارگاه یا کارخانجات طلاسازی میفروشند. سپس این مصنوعات در کوره ریختهگری مخصوص طلا ذوب شده و در قالبهایی با ابعاد و اندازههای مختلف سرد میشوند
7هفت نکته سرمایه گذاری طلای آب شده.
1)نحوه تشخیص عیار طلای آب شده
یکی از مهمترین دلایلی که باعث میشود معاملات طلای آب شده با ریسک همراه باشد، عدم تشخیص صحیح عیار آن توسط افراد عادی است. در واقع ممکن است مصنوعاتی که با یکدیگر ذوب میشوند دارای عیار متفاوتی نسبت به یکدیگر باشند و به همین دلیل عیار طلای آب شده همیشه ۱۸ عیار یا ۷۵۰ نخواهد بود. البته در کارخانجات معتبر با استفاده از فلزات دیگر از جمله نقره و یا سکههای ۲۲ عیار، عیار طلای آب شده را تنظیم میکنند. اما در حین خرید این نوع طلا بهتر است حتما از طریق فروشگاههای معتبر اقدام کرده یا با متخصصان مربوطه مشورت کنید.
2) باید معایب و مزایای خرید طلای آب شده را بدانیم!
مزایا
- سهولت در خرید و فروش
- نقدشوندگی سریع در لحظه
- حفظ ارزش پول در بلند مدت
- پس اندازه طلا با کمترین مبلغ
- عدم پرداخت مالیات و اجرت
- امنیت بالای موجودی طلا نزد سایت بازار طلا
- حمل و نقل آسان طلای آب شده
- نگهداری رایگان موجودی طلای کاربران نزد سایت بازار طلا
· مزایای خرید طلای آب شده به صورت فیزیکی
برای خرید طلای آب شده به صورت فیزیکی میتوان این مزایا را بر شمرد:
- برای خرید شما میتوانید به طلا فروشی مراجعه کنید و جواز کسب طلا فروشی را به صورت دقیق بررسی نمایید؛
- شما میتوانید درباره اصل بودن طلای آب شده از فروشنده سوال بپرسید؛
- اگر به یک بازار طلای آب شده مراجعه کنید میتوانید با پرسوجو از چند فروشگاه، قیمتها را با یکدیگر مقایسه نمایید؛
- پس از خرید میتوانید طلای آبشده خود را به صورت فیزیکی تحویل بگیرید.
· برای ساخت زیورالات دلخواه
دیگر ازمزایای این مدل سرمایه گذاری برای ساخت مصنوعات طلا است. اگر به دنبال طرح خاصی هستید که در بازار زرگران آن را پیدا نمیکنید خیلی راحت میتوانید با خرید طلای اب شده و تحویل آن به طلاسازان زبده زیورالات مورد علاقهی خود را به راحتی بسازید. حتی میتوانید مفتولهای خریداری شده را نگهداری کنید و در زمان مناسب اقدام به ساخت آن کنید.
افراد زیادی به خاطر این مزایا، ترجیح میدهند طلای آب شده را به صورت فیزیکی تهیه کنند.
معایب
- احتمال تقلبی بودن طلای خریداری شده در صورت خرید از فروشندگان نامعتبر
- احتمال استفاده از کد انگ معتبر روی شمش های تقلبی در صورت خرید از فروشندگان نا معتبر
- احتمال وجود سایر فلزات با مقادیر بالا در شمش طلا در صورت خرید از فروشندگان نامعتبر
3)اطلاع ازخرید طلای اب شده نقدی بدون اجرت و مالیات آن
همان طور که اشاره کردهایم درهنگام خرید، شما علاوه برهزینهای که برای گرم طلای خود پرداخت میکنید مالیت بر ارزش افزوده، سود زرگر و اجرت و یا دستمزد را نیز حساب میکنید. در نتیجه هزینه نهایی که پرداخته میشود بیشتر از گرمی است که خریداری میکنید. این درحالی است که هنگام فروش فقط و فقط هزینهی گرم خالص را به شما پرداخت میکنند. بنابراین خرید زیورالات طلا برای سرمایه گذاریهای کوتاه مدت ایدهی چندان عاقلانهای به نظر نمیرسد. از طرف دیگر هنگام خرید سکه نیز شما باید مالیات و مبلغی بابت حق ضرب سکه پرداخت کنید.این درحالی است که خرید طلای اب شده هیچ کدام از موارد بالا را ندارد و برای سرمایه گذاری گزینه مناسبتری به نظر میرسد.
4)سکه بهتر است یا اب شده؟
شاید یکی از پرتکرارترین سوالاتی که دربارهی خرید این مدل طلا پرسیده میشود همین است که سکه بخریم بهتراست یا ابشده؟ درپاسخ باید بگوییم دراین باره بین زرگران و افراد حرفهای این بازارهم اختلاف نظر وجود دارد. عدهای اعتقاد دارند خرید سکه مطمئنتر است ودسترسی افراد به خرید و فروش سکه بیشتر است. در مقابل عدهای اعتقاد دارند حباب سکه و هزینههای جانبی خرید و نگهداری آن از ارزش این نوع سرمایه گذاری میکاهد. اما به طور کلی خرید طلای اب شده نقدی نیازمند تجربه است چرا که در صورت عدم آگاهی و بی گدار به آب زدن افراد سودجو ممکن است از فرصت سواستفاده کنند و ضررهای هنگفتی را به شما تحمیل کنند.
5)چگونه خرید مطمئن تری داشته باشیم؟
مطمئن شدن ازعیار طلای اب شده کار چندان راحتی نیست. برای تعیین درصد خلوص دقیق آنها را به ری گیری میفرستند تا انگ و عیار مفتول طلا مشخص شود. بهترین راه حل این است که از مغازههای معتبر که زیر نظر اتحادیه هستند خرید کنید. به هیچ عنوان طلای اب شده بدون انگ و عیار مشخص را نخرید. چرا که در زمان فروش به مشکل برمیخورید. سعی کنید تا جایی که میتوانید خرید کم ریسک تری داشته باشید تا خدای نکرده مشکلی برای شما پیش نیاید
طلای اب شده به دو صورت نقدی و کاغذی معامله می شود قبل از هر توضیحی ابتدا به این سه سوال پاسخ میدهیم:
طلای اب شده نقدی چیست؟، طلای اب شده کاغذی چیست؟، طلای اب شده شنبه ای و فردایی چیست؟ پ
در این نوع معاملات هیچ کالایی رد و بدل نمیشود! یعنی چی؟
یعنی شما بدون اینکه طلایی را به صورت فیزیکی دریافت کنید فقط روی کاغذ و با حرف به خرید و فروش آن میپردازید. بازار طلای اب شده کاغذی بسیار پر ریسک و پر از فوت وفن های خاص خودش است. برای تازه واردان و کسانی که تجربه ای در زمینه خرید و فروش آن ندارند ورود به بازار کاغذی پیشنهاد نمیشود.
طلا ابشده شرطی نیز از زیر مجموعههای معاملات کاغذی هستند. برای مثال وقتی کسی وارد بازار خرید و فروش طلای ابشده شرطی می شود در واقع کالا را با شرط خریداری میکند. یعنی کالایی که خرید وفروش میشود عیارمشخصی ندارد و به شرط مشخص شدن عیار آن در ریگیری معامله صورت میگیرد. معمولا دراین مبادلات عیار طلای اب شده را 750 در نظر میگیرند. اما اگر مشتری غریبه باشد و اعتباری در بازار نداشته باشد عیار آن را 740 منظور میکنند و بنا برهمین عیار به خرید وفروش طلای اب شده میپردازند. این نوع معاملات در بازار طلا انجام میشود وهیچ پیگیری قانونی برای آن وجود ندارد ولی قرارداد های اتی در بازار بورس و زیر نظر سازمان بورس صورت میگیرد.
نکتهی دیگری که باید بدانید راجع به قیمت گذاری هاست. آنچه در سایت ها و کانالهای تلگرامی و یا حتی گروههای خصوصی بین طلا فروشان به عنوان قیمت اب شده مطرح میشود قیمت یک مثقال طلای 17 عیار است که در واقع همان مظنه است. بنابراین وقتی جایی دیدید قیمت یک گرم طلای اب شده 18 عیار را قرار دادهاند بدانید که این قیمت با آن چیزی که به عنوان قیمت طلای اب شده در سایر سایت ها اعلام میشود متفاوت است. به زبانی دیگر قیمت یک گرم طلای اب شده 18 عیار همان قیمت یک گرم طلای 18 عیار است .
راه تبدیل مظنه به قیمت یک گرم طلای 18 عیار هم بسیار ساده است تنها کافی ست که مظنه را به عدد 4.33 تقسیم کنید.
در بازار طلای اب شده از اصطلاحاتی مانند مظنه اب شده فردایی و یا مظنه اب شده شنبه ای استفاده نمی کنند. چون جنسی که با ان معامله می کنند طلای اب شده است. بنابراین قیمت اب شده ی فردایی و کاغذی و... همه همان مظنه است (یک مثقال طلای 17 عیار).
6) اصطلاحات بازار طلا و سکه و طلای اب شده
یکی از مشکلات اساسی کسانی که وارد بازار جدیدی برای سرمایه گذاری میشوند ندانستن عبارات کاربردی آن حوزهی کاری و یا بازار سرمایه گذاری است. بازار طلا و طلای اب شده نیز از این امر مستثنی نیست. بنابراین اگر قصد ورود به این بازار را دارید برای جلوگیری از سردرگمی ابتدا بهتر است کلمات مهمی که طلا فروشان به کار میبرند را بلد باشید. چرا که اشنایی با اصطلاحات کاربردی وکلمات مهم بازار طلا و طلای اب شده در موفقیت شما تاثیر گذار خواهد بود.
-یک اونس طلا
اونس یکی از واحدهای اندازه گیری جرم است و معادل 28/349523125 گرم میباشد. اما برای اندازهگیری وزن فلزات گران بها ازجمله طلا، نقره، پلاتین و سایر فلزاتی که دارای ارزش زیادی هستند از این واحد استفاده نمیشود. بلکه برای اندازه گیری فلزات گران بها و طلا، سکه و طلای اب شده از واحدی به نام اونس تروا (troy ounce) استفاده میشود که برابر 31/103431 گرم است. البته همان طور که مشاهده میکنید این دو معیار اندازه گیری مقدار زیادی تفاوت ندارند و وزن قطعه طلایی که با واحد اونس تروا به دست میآید تقریبا 2/7 گرم بیشتر میباشد. از آنجایی که اکثر معاملات در بازار با این واحد صورت میگیرد و به عبارت دیگر واحد اونس تروا یک معیار استاندارد در بین معاملات بازار طلا محسوب میشود، شما باید با این واحد اندازه گیری کاملا آشنایی داشته باشید.
-یک مثقال طلا
مثقال طلا یکی از واحدهای اندازه گیری وزن میباشد که به طور کلی به سه دسته تقسیم میشود:
مثقال شرعی
در علم فقه اسلامی هرهجده نخود (72 گندم) برابر یک مثقال شرعی و معادل 3.456 گرم است. اما نکتهی حائز اهمیت این است که در بازار و بین طلا فروشان مثقال شرعی استفاده نمیشود.
مثقال معمولی
هرمثقال معمولی معادل 4.6083 گرم است که بعضی از فروشندگان آن را برای سهولت در محاسبات همان 5 گرم در نظر میگیرند. هرچند که استفاده از این نوع مثقال نیز چندان رایج نیست.
پس از چه نوع مثقالی در بازار طلا استفاده میشود و اصطلاح مثقال طلا به چه معنی است؟
در بازار جهانی و میان سرمایه گذاران جهانی، انس طلا یک واژهی پر کاربرد و یک قرارداد است. در واقع قراردادهای بین المللی بر اساس انس طلا انجام میشود. این در حالی است که در ایران و در بازار طلا قراردادها و قیمت گذاریها براسای یک مثقال طلای 17 عیار انجام میگیرد. در واقع اصطلاح مثقال طلا در ایران مهمتر از مفهوم انس میباشد. پس تا اینجا متوجه شدیم معاملات در ایران براساس یک مثقال یعنی 4.6083 گرم طلای 17 عیار ( با خلوص 705) انجام میگیرد. اما باید بدانید که خرید و فروش براساس قیمت یک گرم طلای 18 عیار انجام میشود. در واقع فروشندگان در فاکتور خرید ابتدا قیمت یک مثقال طلای 17 عیار را حساب میکنند. سپس با استفاده از ابزازهای متفاوتی مانند ماشین حساب و یا نرم افزازهای حسابداری آن را تبدیل به یک گرم طلای 18 عیار میکنند و بنا بر قیمت روز طلا معاملات را انجام میدهند.
اما تبدیل مثقال به گرم چگونه صورت میگیرد؟
برای تبدیل کردن یک مثقال طلا ابتدا باید عیار آن را تبدیل کنیم برای تبدیل عیار از فرمول زیر استفاده میکنیم:
تبدیل عیار 17 به عیار 18 = (4.6083 × 705) ÷ 750
که از این فرمول عدد 4.331802 به دست میآید. بنابراین با استفاده از این عدد برای به دست آوردن قیمت یک گرم طلا از فرمول دیگری استفاده میکنیم:
4.331802 ÷ قیمت مثقال طلا = قیمت یک گرم طلا
-مظنه
پیشتر اشاره کردیم که واحد معاملات طلا و طلای اب شده در بازار ایران قیمت یک مثقال طلای 17 عیار (خلوص 705) میباشد. بنابراین مفهوم مظنه نیز به همین معنای قیمت یک مثقال طلا است. اگر شنیدید که فروشندگان از یکدیگر میپرسیدند امروز مظنه چند است؟ یعنی قیمت یک مثقال طلای 17 عیار چند است؟
جالب است بدانید که اصطلاح مظنه تنها در بازار ایران کاربرد دارد!
مظنه در لغت به معنی بها و قیمت است. در فرهنگ فارسی معین نیز درتوضیح آن گفته شده است که به معنی خبر دادن و آگاه کردن است. هرچند که ریشهی اصلی این کلمه عربی است و به معنای حدس زدن است.
برای تبدیل مظنه به طلای 18 عیار کافی است عددی را که میشنوید بر عدد طلایی 4.33 تقسیم کنید تا قیمت یک گرم طلای 18 عیار را به دست اورید.
-سکه بهار ازادی
یکی دیگر از اصطلاحات پر کاربرد بازار طلا سکه بهار آزادی است. به سکههای طلا با عیار 22 در جمهوری اسلامی ایران سکهی بهارازادی میگویند. که در دو نوع طرح قدیم و طرح جدید موجود میباشد.
-سکه های طرح قدیم
به سکه طلایی گفته میشود که از سال 1358 تا سال 1370 ضرب شدهاند.
سکه های طرح جدید
به سکه هایی گفته میشود که از سال 1370 به بعد ضرب شدهاند که به آنها سکه های طرح جدید و یا سکه امامی میگویند.
قطر بهار ازادی نیز متفاوت است و در قطر های زیر موجود میباشند:
سکه تمام بهار ازادی
به سکه طلا با قطر 22 میلی متر و وزن 8.133 گرم گفته میشود.
سکه نیم بهار ازادی
دارای قطر 19 میلی متر و وزن 4.0665 گرم میباشد.
سکه ربع بهار ازادی
به سکه هایی با قطر 14 میلی متر و وزن 2.03225 گرم گفته میشود.
سکه گرمی
وزن هر سکهی گرمی نصف وزن سکهی ربع بهار ازادی یعنی 1.01 گرم است که از سال 1389 در بازار طلای ایران توزیع شده است.
-سوت
یکی دیگر از اصطلاحات مهم بازار طلا سوت میباشد! سوت یکی از واحد های وزن کردن به حساب میآید و کوچکترین و کمترین واحد اندازه گیری است. از آنجایی که طلا جز فلزات بسیار با ارزش است پس کمترین مقدار آن نیز دارای ارزش است. هر 1000 گرم یک سوت میباشد.
اما چرا آشنایی با این اصطلاح مهم است؟
چیزی که دربارهی این واحد اندازهگیری مهم است نحوهی صحیح خواندن آن از روی ترازو است. در بازار طلا، طلا فروشان برای محاسبه ی وزن یک قطعه طلا تا سه رقم بعد از اعشار را می خوانند.
برای مثال: فرض کنید شما بدون آشنایی با اصطلاحات بازار طلا برای فروش یکی از جواهرات و زیورالات خود به بازار مراجعه کردهاید. زمان وزن کشی ترازو عدد 7.65 را نشان میدهد و شما آن را هفت گرم و شصت و پنج سوت میخوانید. در صورتی که اشتباه است! و اگروزن طلای خود را به این صورت بخوانید و آن را بفروشید ضرر کردهاید. چرا که نحوهی صحیح خواند وزن آن به ای صورت است : هفت گرم و ششصد و پنجاه سوت.
بنابراین اگر بعد از ممیز دو رقم اعشار وجود داشت یک صفر فرضی جلوی آن قرار میدهید و وزن طلای خود را به درستی میخوانید.آشنایی با این اصطلاح کاربردی درهنگام خرید و فروش قطعات طلا بسیار مهم است.
-قیراط
قیراط یکی دیگر از واحد های اندازه گیری جرم است و برای وزن کردن عقیق، یاقوت، زمرد، الماس و... ازآن استفاده میشود. هر قیراط معادل 200 سوت و یا 0.2 گرم است. به عبارت دیگر هر پنج قیراط یک گرم وزن دارد. در گذشته وزن قیراط در شهرهای مختلف فرق میکرد و از جایی به جای دیگر متفاوت بود. ولی از سال 1907 به بعد وزن یکسانی را برای آن در نظر گرفتند و هر قیراط را معادل 200 سوت دانستند. از این واحد وزنی و این اصطلاح برای اندازه گیری جواهرات و سنگ های قیمتی استفاده میشود و در بازار طلا و طلای اب شده چندان کاربردی ندارد.
-ری گیری
مکانی که در ان عیار طلا را مشخص میکنند ری گیری نام دارد.
-طلای اب شده
قطعه طلایی را که آب (ذوب) میکنند و آن را در قالب میریزند طلا اب شده نام دارد.
-انگ
زمانی که شما قطعات طلا را برای تعیین عیار به ری گیری تحویل میدهید شماره قبضی را به روی آن درج میکنند که به ان انگ میگویند. شما با تماس به محل ری گیری و یا اتحادیه های طلا فروشی با دادن شمارهی انگ خود میتوانید عیار طلای اب شده به دست آورید.
امروزه دردنیایی زندگی میکنیم که داشتن اطلاعات به منزلهی داشتن شاه کلید موفقیت است. بنابراین آشنایی با اصطلاحات بازار طلا چه برای کسانی که قصد ورود به این بازار را دارند و چه کسانی که به دنبال اطلاعات هستند بسیار مفید است.
7)روش تخمین عیار طلا
برای تخمین عیار، مقدار بسیار کوچکی از طلای آب شده را برش می دهند و به ری گیری می برند، پس از انجام آزمایشات روی این قطعه کوچک، عیار مشخص می شود، این قطعه را در پاکتی قرار می دهند، شماره رسیدی را روی ان درج می کنند که شماره رسید و قبض ری گیری را روی آب شده درج می کنند و اصطلاحا انگ می زنند. لذا انگ همان شماره روی آب شده است. برای خواندن وزن و عیار آب شده، عدد بالای خط وزن به گرم و در پایین عیار آن است. درواقع انگ زدن حک کردن عیار و کد ریگیری روی طلا آب شده است.
لذا اگر فرض کنیم، هردوی این سرمایه گذاری ها با ریسک تقلبی بودن همراه است (البته بنظر این ریسک در طلا آب شده بیشتر است)، باید گفت کارمزد کمتر طلای آب شده جذابیت بیشتری برای سرمایه گذاری فراهم می کند که به شرط قابل اعتماد بودن فروشنده، گزینه بهتری است.
نتیجه
آن چه مشخص است این است که ریسک خرید این نوع طلا بسیار بالاست، لذا حتما باید از فردی خریداری شود که اطمینان کامل از او داشته باشید. طبق گفته برخی کارشناسان این حوزه، عیار این طلا که در آزمایشگاه هایی غیر از آزمایشگاه های استاندارد عیارسنجی می شوند، دارای مغایرت بوده و مردم تنها حین فروش آن و با آزمون مجدد توسط خریدار، متوجه این تقلب و ضرر می شوند. دقت داشته باشید که طلای آبشده نه فاکتور و نه شناسنامه دارد و ممکن است حتی فروشندگان زیر خرید بزنند و بگویند که از ما خریدی انجام نشده است.
در پایان باید گفت خرید و فروش طلای اب شده نیاز به مهارت و کمی روحیه ریسک پذیری دارد چرا که اگر از جای معتبر و مورد اعتمادی خریداری نشود ممکن است خیلی راحت سرمایهای که برای به دست اوردن آن سال ها زحمت کشیدهاید را از دست بدهید. حال معاملات کاغذی بسیار پر ریسک تر است و مهارت بسیار بسیار بیشتری نیاز دارد تا بتوانید بهترین تصمیم را بگیرید و سود کنید. بنابراین در انتخاب شیوهی سرمایه گذاری خود بسیار دقت کنید و هرگزبدون تحقیق اقدامی نکنید.