به طور قطع اگر شما نیز اهل خرید طلا و جواهر باشید، تاکنون نام مخراج کاری طلا را شنیده اید و یا در رابطه با آن اطلاعاتی دارید. به صورت کلی اگر می خواهید برای خود یک جواهر و یک زیور آلات زیبا مانند حلقه، آویز یا یک جفت گوشواره با الماس یا سنگ قیمتی و ... انتخاب فرمایید، باید بتوانید نوع مناسب و زیبایی از آن را انتخاب کنید که با ظرافت و لطافت هرچه تمام تر طراحی و ساخته شده باشد.
در واقع باید اشاره داشت که از جمله مراحل بسیار ضروری و مهم در ساخت جواهرات مخراجکاری می باشد که در این روش سنگ های قیمتی در قالب ریخته گری فلز به یک دیگر متصل می گردند.
نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که هدف اصلی از چیدمان سنگ بدین صورت می باشد که یک سنگ قیمتی را به شکل کاملا ایمن بر روی زیور آلات نگه داشته و همچنین با نشان دادن برش، شفافیت و رنگ سنگ قیمتی، درخشندگی آن را به طرز قابل توجهی افزایش داد.
در این مقاله از وب سایت کافه سیلور قصد داریم تا به بررسی مخراجکاری سنگ برلیان بپردازیم و در این خصوص اطلاعاتی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
مخراج کاری طلا و جواهرات چیست؟
پیش از آن که به بررسی مخراجکاری سنگ برلیان بپردازیم، لازم است که مخراجکاری طلا و جواهر را خدمت شما عزیزان شرح دهیم. به صورت کلی شایان ذکر است که عملیات مخراج کاری با نام دیگری مانند مرصع کاری یا جواهر نگاری نیز شناخته می شود.
منظور از مخراج کاری طلا و جواهرات قرار دادن یک سنگ یا یک نگین بر روی فلزهای گرانبها مانند طلا و نقره می باشد. نکته بسیار مهمی که درباره مخراج کاری باید بدانید این است که مخراجکاری صرفا به صنعت طلا و جواهر محدود نخواهد شد و ممکن است بر روی اشیاء تزئینی و قیمتی یا ظروف عتیقه نیز انجام شود و زیبایی وسایل تزئینی را نیز دو چندان کند.
مخراج کاری یک هنر بسیار کهن و قدیمی است که در میان ایرانیان شهرت بسیاری داشته به صورتی که هنرمندان ایرانی وسایل و جواهرات بسیار مختلفی را بدین وسیله به وجود آورده اند.
اگر بخواهیم تعریف دیگری از مخراجکاری طلا و جواهرات را خدمت شما عزیزان بیان کنیم، باید اشاره نماییم که هر نوع فعالیت برای قرار دادن یک سنگ قیمتی یا جواهر بر روی یک فلز قیمتی و گرانبها (هر چه که می خواهد باشد) را مخراجکاری می گویند.
معادل فارسی مخراج کاری طلا و جواهر گوهر نشانی بوده و به معنای نشاندن یا قرار دادن گوهر بر روی فلزات گرانبهاست! از جمله نکات بسیار مهمی که در این خصوص باید بدانید به شرح زیر است:
- مخراج کاری تنها بخشی از طراحی و ساخت طلا و جواهر است که تنها و تنها توسط انسان انجام می شود.
- با اینکه تکنولوژی پیشرفت بسیار زیادی کرده است و دستگاه های متنوعی برای بخش های مختلف طل اسازی ساخته و عرضه شده، اما هیچ دستگاهی قادر به انجام مخراج کاری و یا گوهر نشانی نمی باشد.
- در پروسه انبوه سازی مصنوعات طلا در کارخانه های طلا سازی نیز همچنان از نیروی انسانی برای گوهرنشانی یا مخراج کاری استفاده می شود.
- نصب سنگ قیمتی کاری نیست که ابزارهای خودکار توان انجام آن را داشته باشند. به همین دلیل است که مخراج کاری طلا و جواهرات را یکی از کلیدی ترین و اساسی ترین مشاغل موجود در صنعت طلا و جواهر به شمار می آید.
- فردی که دوره های آموزشی مخراجکاری را پشت سر می گذارد، می تواند به عنوان مهندس گوهر شناسی برای خود کارگاهی تاسیس کرده و شروع به فعالیت نماید.
- افرادی که در این حیطه فعالیت دارند، از بازار کار بسیار زیادی بهره مند می باشند.
مخراج کاری چگونه انجام می شود؟!
همان گونه که تاکنون متوجه شده اید، مخراج کاری طلا و جواهر یکی از مهم ترین و حساس ترین بخش های طراحی و ساخت طلا و جواهر می باشد.
افرادی که مخراج کاری را انجام می دهند در این زمینه تجربه بالایی دارند و با ظرافت بسیاری کار مخراج کاری طلا و جواهر را انجام خواهند داد. به صورت کلی قرار دادن یک سنگ تزئینی بر روی پایه های مخصوص به دقت، ظرافت و حوصله بسیار بالایی نیاز دارد و به همین دلیل است که مخراج کاری کار هر کسی نیست و مخراجکار نیاز دارد که بتواند سنگ ها و گوهرها را در جای خود محکم نماید.
برای انجام مخراج کاری طلا و جواهر، در ابتدا باید پایه کار آماده سازی شود. حال پس از آماده شدن پایه کار و تراش زیبای جواهر یا گوهر مورد نظر، نوبت به سوار کردن سنگ بر روی پایه اماده شده خواهد رسید.
لازم ذکر است که قرار گیری سنگ ها بر روی پایه خود باید به نحوی صورت گیرد که سنگ ها از پایه های مورد نظر جدا نشده و آسیبی به سنگ نیز وارد نگردد. به همین دلیل است که باید برای چسباندن این گوهرها بسیار حرفه ای عمل کرد و استفاده از چسب و دیگر مواد شیمیایی که امکان از بین رفتن در اثر مرور زمان را دارند، مقدور نخواهد بود.
مخراج کاری طلا و جواهر به اندازه ای حساس است که اگر فشار نامناسبی به سنگ وارد گردد، این امکان وجود دارد که سبب پریدگی و یا ترک خوردگی آن شود و یا بر اثر استفاده نادرست از ابزار، روی پایه های نگه دارنده یک سری خطر و خش ایجاد شود که همین موضوع می تواند تا حد بسیار زیادی از ظرافت کار کاهش دهد!
ظرافت مخراج کاری بر روی انواع زیورآلات متفاوت است. به عنوان مثال می توان اذعان داشت که گوهر نشانی و یا مخراجکاری گوشواره و گردنبند به ظرافت و دقت بیشتری نسبت به انگشتر نیاز دارد.
کاربرد مخراج کاری طلا چیست؟
حال که درباره مخراج کاری طلا و جواهرات اطلاعاتی را به دست آوردید، باید درباره کاربرد مخراج کاری طلا نیز اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهیم. به صورت کلی مخراج کاری یکی از مشاغل اصلی در صنعت طلا و جواهر به شمار می آید و یک امر بسیار حساس است.
بنابراین هیچ کسی غیر از مخراج کار نمی تواند با ظرافت و دقت سنگ ها را روی پایه های فلزی سوار کند. کاربرد مخراج کاری طلا بدین صورت است که از این روش برای تمامی زیور آلات، ظروف مختلف، وسایل تزئیناتی و ... استفاده می شود. در واقع مخراج کاری طلا تنها برای ساخت زیور آلات نیست و از آن در سایر وسایل تزئیناتی نیز استفاده می شود.
به خاطر داشته باشید که طراحان و متخصصان طلا و جواهر، پایه هایی برای انواع مصنوعات طلا می سازند. از آن طرف نیز گوهر تراشان، سنگ های قیمتی و جواهر را تراش می دهند.
اما هیچ کدام از این محصولات به صورت تنها و تکی قابل استفاده برای مصرف کنندگان نمی باشد و در این بخش است که نقش بسیار مهم مخراج کاری طلا مشخص خواهد شد. شایان ذکر است که متخصص مخراج کاری، گوهر تراش خورده را به گونه ای بر روی پایه فلزی سوار می نماید که نه تنها جای آن ثابت و امن باشد و بماند، بلکه جلوه سنگ نیز به خوبی حفظ شود.
روش ها و مراحل مخراج کاری طلا و جواهرات چگونه است؟!
همان گونه که در بخش های قبلی این مقاله اشاره داشته ایم، مخراج کاری یک هنر بسیار ظریف و واقعی است و باید با ظرافت و دقت و حوصله انجام شود و افرادی که دقت بسیار بالایی در این خصوص ندارند نمی توانند در این رشته موفق شوند و جواهراتی بی نظیر بسازند.
به صورت کلی مخراج کاری یا گوهر نشانی به خصوص مخراجکاری سنگ برلیان، در واقع ظریف ترین بخش جواهر سازی به شمار می آید که ارزش و کیفیت جواهر را مشخص خواهد کرد. هرچه مخراج کاری سنگ برلیان بهتر و تمیزتر و با ظرافت بیشتری انجام شود، به طور قطع ارزش و کیفیت زیور آلات مربوطه نیز بهتر و بیشتر خواهد شد.
نکته بسیار مهمی که در بخش های قبل نیز به آن اشاره کرده ایم این است که برای گوهر شناسی هرگز از چسب و مواد شیمیایی استفاده نخواهد شد، به دلیل آنکه به مرور دوام و استحکام خود را از دست خواهد داد. در این راستا و برای جلوگیری از این مشکل، پایه ها به گونه ای تنظیم می گردد که نگین را به ایمن ترین روش در خود نگه دارد.
به صورت کلی فشار زیاد بر روی سنگ باعث لب پر شدن یا ترک خوردن آن می گردد، یا حتی استفاده نادرست از ابزار نیز می تواند به پایه ها آسیب بسیار جدی برساند. به همین دلیل است که در بالا اشاره کردیم مخراج کاری یک هنر واقعی محسوب می شود. به دلیل آنکه سنگ ها با توجه به نوع پایه، به روش های مختلف نصب خواهند شد.
مخراجکاری سنگ برلیان ریز و درشت:
به صورت کلی مخراج کاری سنگ برلیان بر اساس سایز سنگ مشخص می شود. به صورت کلی مخراج کاری سنگ های ریز و درشت با یک دیگر متفاوت است و روش استفاده بر اساس تشخیص مخراج کار مشخص می گردد. در واقع مخراج کاری برای سوار کردن سنگ های ریز به چهار روش زیر صورت می گیرد:
- چنگی
- ریلی
- قلم خور
- کاسه ای
در این راستا نیز مخراج کاری برای سوار کردن سنگ های درشت به سه روش زیر صورت می گیرد:
- صورت دیواره ای
- چنگی
- نبشی
روش چنگی مخراج کاری طلا، رایج ترین روش مخراجکاری سنگ برلیان
یکی از روش های بسیار رایج برای مخراج کاری جواهرات و زیور آلات مختلف، روش چنگی است. به صورت کلی واژه «چنگ» از همان کلمه چنگک بر گرفته شده است و روشی خاص در این صنعت محسوب می گردد. روش چنگی یکی از روش های بسیار مهم در مخراجکاری سنگ برلیان می باشد که در زیر به بررسی نکات آن می پردازیم:
- در روش چنگی، نگین به وسیله تعدادی چنگک روی پایه نصب خواهد شد.
- چنگک ها انواع مختلفی مانند مفتولی، تسمه‌ا ی و ناودانی را دارا می باشند که بر اساس شکل ظاهری و کاربردشان، نام گذاری شده اند.
- گوهر نشانی به سبک چنگی نیز تنوع زیادی دارد.
- عمده‌ترین انواع گوهر شناسی به روش چنگی به شرح مخراجکاری های چنگی ساده (۲ ، ۳ یا ۴ چنگ)، چنگی های مشترک، تنیسی یا چنگی های سولیتری می باشد.
گوهر نشان سنگ قیمتی ریز مانند برلیان
نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که مخراج کاری سنگ های قیمتی ریز مانند برلیان بر روی زیورآلات، با چهار روش مختلف انجام می شود که البته در فوق نیز به یکی از این روش ها اشاره کردیم. این چهار روش به شرح زیر می باشد:
روش کاسه ای:
یکی از روش های گوهر نشان سنگ قیمتی ریز مانند برلیان روش کاسه ای است که جزء روش های بسیار ساده محسوب می گردد. در روش کاسه ای جواهر باید به گونه ای درون آن قرار بگیرد که هیچ اثری از لبه پایه و جواهر مشاهده نشود. این روش خود به روش ها و سبک های مختلفی تقسیم می شود در زیر به آن اشاره می کنیم:
- کاسه ای گلوله ای
- فیسقولی
- دورکوب
مخراج کاری ریلی
باید اشاره شود که یکی دیگر از دقیق ترین و جدیدترین روش ها، مخراج کاری به روش ریلی می باشد. از جمله نکاتی که باید در این خصوص بدانید، به شرح زیر می باشد:
- در این روش نگین سنگ یا هر گوهر دیگری بین دو دیواره فلزی قرار می‌گیرد که کاملا شبیه ریل است.
- دو طرف شیار باید کاملا قرینه باشند و لبه های آن با دقت بسیار بر روی جواهر قرار بگیرند.
مخراج کاری قلم خور
مخراج کاری قلم خور در صورتی مناسب است که سنگ ها و نگین ها بسیار ریز باشند (کمتر از 1/10 قیراط). سخت ترین روش برای سنگ های ریز مخراج کاری قلم خور است، به دلیل آنکه مخارج کار باید از سوراخ کاری تا جا گذاری سنگ و کشیدن گوارسه بر روی سنگ را خودش انجام دهد.
روش چنگ یا چنگکی
یکی دیگر از روش های مخراج کاری طلا و جواهر، روش چنگ یا چنگکی می باشد. از جمله مواردی که در این خصوص باید بدانید به صورت زیر است:
- در این روش بر روی پایه اصلی تعداد معینی چنگک نصب می شود.
- شکل چنگک ها نیز متنوع است، مانند ناودانی و مفتولی.
- سبک های مختلفی وجود دارد که با توجه به نوع زیورآلات یا طراحی جواهر انتخاب می شود، مانند چنگکی ساده، تنیسی و معمولی.
سخن پایانی:
در این مقاله از وب سایت کافه سیلور سعی کردیم تا به بررسی مخراجکاری سنگ برلیان بپردازیم و اطلاعاتی را در این خصوص در اختیار شما قرار دهیم. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر به وب سایت ما مراجعه کرده و با کارشناسان و مشاوران در این خصوص مشورت نمایید.
